„Pčelinji krš” ili „Krš ku albina” u Laznici je lokalitet gradinskog tipa sa ostacima ljudskog delovanja iz eneolitskog, kasnoantičkog i ranovizantijskog perioda. Moguće je da je naselje korišćeno i tokom ranog srednjeg veka. Iskopavanja su vršena u dve kampanje - 2006. godine pod vođstvom Dušana Mekobrada i 2007. godine pod vođstvom Dragana Jacanovića. Tom prilikom su otkriveni objekti i ostaci bedema na zapadnoj, istočnoj i južnoj strani utvrđenja izgrađeni tokom ranovizantijskog perioda.
Kameni most, u narodu poznatiji kao „Devojački most”, nalazi se u Homolju, na teritoriji opštine Žagubica. Izgrađen je na Brezničkoj reci, pritoci reke Mlave u Gornjačkoj klisuri, a udaljen je 1.3 km od manastira Gornjak, pokraj regionalnog puta Žagubica - Krepoljin - Petrovac na Mlavi. Temelji ovog mosta datiraju još iz perioda kada su Rimljani vladali ovim krajevima. Nekoliko puta je rušen i obnavljan, a poslednja obnova je bila davne 1909. godine i više od jednog veka kasnije ovom mostu je ponovo potrebna obnova i zaštita od daljeg urušavanja. Naziv „Devojački most” je dobio po jednoj od legendi, koja kaže da je jedna devojka, bežeći od Turaka koji su odvodili devojke u harem, skočila sa ovog mosta i poginula.
Crkva Svetog Georgija smeštena je u naselju Ribare i predstavlja kulturno-istorijski spomenik Homolja. Od centra Ribara udaljena je 1.5 km i do nje vodi makadamski put koji je u odličnom stanju. Izgrađena je u blizini ušća Osaničke reke koja se uliva u Mlavu na potesu zvanom Šupljaja. Prema predanju, crkva je zadužbina kneginje Milice. Po legendi, ovaj deo sela je dobio ime tako što je posle Kosovke bitke kneginja Milica prolazila ovim krajem i na ovom mestu je zastala i rekla kako je njeno srce šuplje jer je izgubila svog muža, kneza Lazara, pa je naredila da se tu izgradi crkva. I tako ovo mesto dobi ime Šupljaja, a takođe je i crkva u narodu poznata pod tim imenom. Današnja crkva je podignuta na temeljima stare crkve koja je srušena za vreme turske vladavine. Gradnja crkve je počela 1928. godine, od strane majstora-neimara Ilije Tejića iz Ribara. Crkva je sazidana od tvrdog materijala, ima dva ulaza, naime, glavni ulaz sa zapadne strane, dok je sporedni sa južne. Ikonostas u crkvi je od drveta, rezbaren je ali ne u duborezu. Njega je uradio meštanin Josif Gligorijević. Ispred crkve se nalazi zvonara. Crkva ima sve potrebne relikvije i bogoslužbene knjige za obavljanje liturgije i činodejstva. Crkvena slava je Đurđevdan (6. maja). U okolini crkve se nalazi nekoliko manjih izvora, u narodu poznatiji kao „Kladenci Svetog Georgija”. Po narodnom verovanju, voda sa tih izvora je lekovita. Ribarska crkva je jedna od najlepših u Homolju. Priroda koja okružuje ovu bogomolju je melem za oči i lek za dušu. Svi stanovnici Homolja, a posebno Ribarci, ponose se svojom crkvom i redovno je posećuju. Zbog izrazito lepog prirodnog okruženja crkve, ovde je moguće razvijati izletnički turizam. U blizini same crkve se nalaze i dve reke bogate ribom, pa je prisustvo ribolovaca ovde svakodnevno.
Crkva Svete Trojice se nalazi u centru naselja Žagubica. Podignuta je u periodu od 1873. do 1875. godine. Izvedena je u duhu romantičarskog istoricizma. U osnovi je jednobrodna građevina sa oltarskom i bočnim apsidama i zvonikom. Prostorno je podeljena na oltar, naos i pripratu sa galerijom, nad kojom je izveden zvonik. U crkvi se nalaze devetnaest ikona, rad slikara Nikole Markovića iz 1874. godine. U unutrašnjosti, na severnom i južnom zidu, bile su naslikane dvadeset i tri figure svetitelja koje su krajem 20. veka prekrečene. Crkva poseduje i vredne primere pokretnih ikona, bogoslužbenih knjiga i predmeta primenjene umetnosti, kao i komade crkvenog mobilijara. U porti se istočno od oltarske apside nalazi veliki nadgrobni spomenik, u vidu krajputaša iz 1826. godine. Samim tim što se crkva nalazi u centru naselja, veoma je posećena kako u dane velikih praznika tako i ostalim danima u vreme bogosluženja. Crkva i porta su lepo uređeni. Svake godine u dane sabora „Vrela Homolja”, u porti se održava sabor starog srpskog pevanja „Srpski poj od iskona”. Pored crkve se nalazi parohijski dom u kom živi sveštenik sa svojom porodicom.
Stotinak metara od Male crkve je Mitropolija ili Velika crkva, trikonhonalne osnove sa kasnije dozidanom spoljnom pripratom. Crkva je imala monumentalni pravougaoni konak, a čitav prostor je bio ograđen bedemom. Blagoveštenje, Mala crkva i Mitropolija, podignute na skučenom prostoru, čine manastirski kompleks srednjovekovnog grada Ždrela, koji se prvi put pominje u mađarskim izvorima kao „Castrum Izzdril”. Bio je sedište bugarske braće Drmana i Kudelina koji su odavde vladali Braničevom i Kučevom krajem 13. veka, sve dok ih Dragutin i Milutin nisu pokorili 1291. i pripojili ove krajeve Srbiji. Grad Ždrelo je nastajao postepeno, razvivši se od Drmanove i Kudelinove kule na vrhu nepristupačnog grebena Vukana do utvrđenja bedemima i kulama obroncima Velikog i Malog Vukana i Ježevca. Ne zna se pouzdano kada su ovi bedemi nastali, ali svakako postoje već od polovine 14. veka kada počinje i građenje crkava, te Ždrelo, pored svog karaktera vojne tvrđave, postaje i religijski centar. Jedan od najznačajnijih gradova srednjovekovnog Braničeva gubi značaj u drugoj polovini 15. veka.
