OBJEKTI MUZEJA

Spomenik posvećen palim borcima u Prvom svetskom ratu

Kao simbol hrabrosti i žrtve naših predaka, preko puta Zavičajnog muzeja Homolja podignut je spomenik posvećen palim borcima u ratovima od 1912 do 1918. godine.

Sama inicijativa za podizanje spomenika palim borcima u Balkanskim ratovima i Prvom svetskom ratu počela je početkom dvadesetih godina 20. veka. Kao prvobitna lokacija koja je bila izabrana bila je pijaca u Žagubici, a Odbor za prikupljanje sredstava osnovan je sa ciljem da ostvari ovu važnu zamisao. Novčana sredstva koja su bila potrebna za podizanje spomenika Odbor je prikupljao 16 godina.

Nakon dugogodišnjeg truda i zalaganja, 1940. godine osniva se Društvo za podizanje i čuvanje spomenika poginulim i umrlim ratnicima sreza Homoljskog u ratovima od 1912. do 1918. godine za oslobođenje i ujedinjenje Kraljevine Jugoslavije. Ideja je oživela gotovo 100 godina kasnije, kada je 2019. godine po idejnom rešenju vajara i slikara Janka Lalića iz Homolja, spomenik konačno podignut.

Na spomeniku je uklesano blizu 1000 imena poginulih boraca i civilnih žrtava iz svih naselja tadašnjeg Homoljskog sreza. Ovaj monumentalni spomenik predstavlja večnu zahvalnost i sećanje na one koji su dali svoje živote za slobodu i ujedinjenje Kraljevine Jugoslavije.

Rodna kuća narodnog heroja Jovana Šerbanovića u Laznici

Jovan Šerbanović (1919 – 1944) je narodni heroj rođen u selu Laznica nedaleko od Žagubice. Jovan je bio član Komunističke partije Jugoslavije od 1939. godine i istaknuta ličnost Narodnooslobodilačkog pokreta u istočnoj Srbiji. Poginuo je 1944. godine u selu Sige kod Žagubice i 1949. godine Ukazom Prezidijuma Narodne skupštine FNRJ proglašen je za narodnog heroja. Njegova rodna kuća predstavlja jedan od objekata Zavičajnog muzeja Homolja i nalazi se u selu Laznica u opštini Žagubica.

Kuća je proglašena za nepokretno kulturno dobro kao spomenik kulture i podignuta je krajem 19. ili početkom 20. veka. Njena osnova je u obliku ćiriličnog slova G. Napravljena je od cepanih letava u bondruk sistemu sa ispunom od blata i malterisana je blatom spolja i iznutra. Sastoji se iz ulaznog ekonomskog dela i “kuće”. Ulazni deo čini kapija sa prostranim tremom i dve ekonimske prostorije sa jedne i druge strane. Upravno na ovaj deo nadovezuje se i stambeni deo sa “kućom” i sobom. Tavanska konstrukcija je drvena. U samom dvorištu kuće nalazi se i spomen bista narodnog heroja Jovana Šerbanovića.

Osnova rodne kuće narodnog heroja Jovana Šerbanovića u obliku ćiriličnog slova G